سنگ ساختمانی مرمریت
سنگ ساختمانی مرمریت نسبت به سنگهای تراورتن چگالتر و بدون تخلخل می‌باشند و بیشترین کاربرد آنها در سنگفرش، کف و پله ها می‌باشد. نمونه‌هایی از بهترین و پر مصرف‌ترین این سنگ ساختمانی، مرمریت هرسین، خوی، کاشمر، نمین و ... می‌باشد.
این سنگ ساختمانی که کاملاً سنگ شناخته شده ای محسوب می‌شود، در بازه ای از سنگهای آهکی تا ماسه سنگ ها قرار دارد. بعضی از آنها جزء دسته سنگهای رسوبی و بعضی سنگهای دگرگونی محسوب می‌شوند.
آن دسته از سنگ ساختمانی مرمریت که جزء ماسه سنگها محسوب می‌شوند به طور معمول از دانه‌های کوارتز تشکیل شده‌اند و به وسیله مواد سیمانی به هم متصل شده‌اند. ماسه سنگها ساختاری لایه لایه دارند و در تمام آنها رگه‌ها را می‌توان مشاهده کرد. دانه های تشکیل دهنده ماسه سنگها از حدود هفتاد میکرون تا چهار میلیمتر قابل مشاهده است که با درشت شدن دانه‌ها به « کنگلومرا » تبدیل می‌شوند. این قطعات ریز و درشت توسط ماده دیگری که نقش سیمان را بازی می‌کند بهم می‌چسبند. در میان این سیمانها، سیمان سیلیسی با دوام‌ترین آنهاست. اکسید آهن نیز سیمانی قوی است.
اما احتمالاً نسبت به سیلیس ضعیف‌تر است. ضمن اینکه باعث رنگی شدن سنگ می‌شود. سیمان رسی دارای معایبی است. رس چسباننده با قدرتی نیست، بعلاوه موجب جذب رطوبت سنگ می‌شود. لذا سنگ را در برابر یخبندان آسیب‌پذیر می‌کند. همیشه ماسه‌سنگهای سخت و با جذب آب کم، دارای عمر زیادی هستند. اما انواع نرم تر آن ممکن است در اثر یخبندان خراب شوند. همانطور که گفته شد، رگه‌های رسی در سنگ، نقطه ضعف به شمار می‌روند. جرم حجمی ماسه سنگها معمولا ً حدود ۶/ ۲ تن بر متر مکعب است. ماسه سنگ ها از نقطه نظر جذب آب دامنه گسترده ی دارند. انواع سخت و متراکم آن، کمتر از 1% جذب آب دارند. مقاومت فشاری آن بین 60 تا 80 مگاپاسکال است. بسیاری از ماسه‌سنگها بر اثر قرار گرفتن در معرض جو و به علت اکسیداسیون ترکیبات آهنی موجود در آنها دچار تغییر رنگ می‌شوند. این تغییر رنگ لزوماً نشانه تخریب سنگ نیست، چرا که گاهی موجب زیباتر شدن سنگ می‌شود.
قسمتی دیگر از سنگ ساختمانی مرمریت، سنگهای آهکی هستند. این مرمریت‌ها همیشه لایه لایه‌اند. لذا گاهی مرمریت ها سنگ آهک ریزدانه نیز نامیده می‌شوند. این سنگها غالباً درزه یا رگه دارند و بیش از سنگهای نوع ماسه سنگ، در آبهای سطحی قابل انحلال‌اند. سنگ آهک‌ها دارای بافت متغیری بوده ولی اکثر آنها ریز دانه‌اند. آنهایی که درشت دانه هستند، متشکل از بلورهای درشت یا قطعات فسیل‌اند. انواع ریزدانه قابلیت پرداخت بهتری دارند و پایداری آنها در برابر هوازدگی بیشتر است.
سنگهای آهکی معمولاً سخت نیستند، در حالی که سنگ آهک‌های متراکم معمولا ً سخت و انواع متخلخل آن سست هستند. انواع مختلف سنگ آهک متراکم سخت، دارای جذب آب پایین و کمتر از 2% هستند اما در انواع دیگر با چگالی کمتر که به عنوان سنگ ساختمانی نیز قابل استفاده‌اند، جذب آب بیشتری نیز دیده شده است. یعنی حدود 4 تا 12 درصد که اصطلاحاً به آنها لایم‌استون (Limestone) گویند. سنگ آهک با داشتن جرم حجمی زیاد، در برابر قلیایی‌ها مقاوم است.
